3 Με ποιον τρόπο μπορούν οι σύζυγοι να διευθετήσουν το καθεστώς που διέπει τα περιουσιακά τους στοιχεία;
3.1. Ποιες διατάξεις μπορούν να τροποποιηθούν από ένα σύμφωνο και ποιες όχι; Ποια καθεστώτα που διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων μπορούν να επιλεγούν;
Οι σύζυγοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το καθεστώς που θα διέπει τις περιουσιακές σχέσεις τους μέσω γαμικού συμφώνου. Ως εναλλακτικές μορφές του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, το βελγικό δίκαιο προβλέπει τον διαχωρισμό των περιουσιακών στοιχείων και την καθολική κοινοκτημοσύνη των περιουσιακών στοιχείων. Επιπλέον, οι σύζυγοι διαθέτουν τη δυνατότητα να ρυθμίζουν τις μεταξύ τους περιουσιακές σχέσεις κατά τη διακριτική τους ευχέρεια, εφόσον δεν προβαίνουν σε ρυθμίσεις που αντίκεινται στη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη ή το επιλεγέν καθεστώς ρύθμισης των περιουσιακών τους σχέσεων ( Άρθ. 1387 CC ).
Το καθεστώς του διαχωρισμού των περιουσιακών στοιχείων ( Άρθ. 1466 - 1469 CC ) αναγνωρίζει μόνο δύο περιουσίες: την περιουσία του ενός συζύγου και την περιουσία του άλλου συζύγου. Το εισόδημα κάθε συζύγου παραμένει ανήκει στην δική του ξεχωριστή περιουσία, γεγονός που σημαίνει ότι καθένας μπορεί να διαθέσει ελεύθερα τις απολαβές του/της. Εντούτοις, αυτό δεν σημαίνει ότι οι σύζυγοι που επέλεξαν το διαχωρισμό των περιουσιακών στοιχείων δεν μπορούν να έχουν κοινά αποκτήματα. Ωστόσο, τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτουν από κοινού δεν είναι «κοινόκτητα» αλλά κυρίως «αδιαίρετα». Αυτό σημαίνει ότι ισχύουν οι κανόνες του γενικού δικαίου που αφορούν τη συνιδιοκτησία ( Άρθ. 577-2 CC ). Αναγνωρίζεται επίσης σε αυτό το νομικό καθεστώς το ειδικό καθεστώς της οικογενειακής στέγης. Οι σύζυγοι μπορούν να επιλέγουν το καθεστώς του διαχωρισμού των περιουσιακών στοιχείων, αλλά και να προσθέτουν ορισμένες «διορθωτικές» ρήτρες που θα εισάγουν πρόνοιες αλληλέγγυας ευθύνης. Επιπλέον, οι σύζυγοι πρέπει να δηλώνουν ρητά εάν επιθυμούν, ή δεν επιθυμούν, οι αρμόδιες δικαστικές αρχές να ρυθμίζουν τις περιουσιακές τους σχέσεις κατά δίκαιη κρίση σε περίπτωση διαζυγίου λόγω ισχυρού κλονισμού του γάμου.
Στο καθεστώς της καθολικής κοινοκτημοσύνης των περιουσιακών στοιχείων ( Άρθ. 1453 CC ), πρακτικά υπάρχει μόνο μία κοινή περιουσία. Ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο αποκτήθηκαν τα περιουσιακά στοιχεία, πάντα θα ανήκουν από κοινού και στους δύο συζύγους.
3.2. Ποιες είναι οι τυπικές προϋποθέσεις και με ποιον πρέπει να επικοινωνήσω;
Το γαμικό σύμφωνο είναι ένα επίσημο σύμφωνο. Τα γαμικά σύμφωνα που συντάσσονται πριν από την τέλεση του γάμου και οι τροποποιήσεις (μεταβολή του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων ή μετατροπή σε άλλο καθεστώς) του συνομολογημένου ή νόμιμου καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων πρέπει να καταρτίζονται με δημόσιο έγγραφο (Άρθ. 1392 CC).
3.3. Πότε μπορεί να συναφθεί ένα σύμφωνο και πότε τίθεται σε ισχύ;
Ένα γαμικό σύμφωνο που συνάπτεται πριν από την τέλεση του γάμου τίθεται σε ισχύ από την τέλεση του γάμου και μετά ( Άρθ. 1391 CC ). Οι σύζυγοι που δεν έχουν συνάψει γαμικό σύμφωνο, από την ημέρα του πολιτικού γάμου τους, υπόκεινται στο νόμιμο καθεστώς το οποίο συνίσταται σε κοινοκτημοσύνη μόνο των περιουσιακών στοιχείων που αποκτήθηκαν μετά το γάμο. Οι σύζυγοι μπορούν, με αμοιβαία συμφωνία, να τροποποιήσουν (μεταβάλουν ή αλλάξουν) το καθεστώς που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις τους κατά την διάρκεια του γάμου με δημόσιο έγγραφο. Ιδετε 2.1 και 3.4.
3.4. Μπορούν οι σύζυγοι να τροποποιήσουν ένα υπάρχον σύμφωνο; Εάν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις;
Οι σύζυγοι μπορούν, με αμοιβαία συμφωνία, να τροποποιήσουν (μεταβάλουν ή αλλάξουν) το καθεστώς που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις τους κατά την διάρκεια του γάμου. Η τροποποίηση δεν μπορεί να έρχεται σε σύγκρουση με νομικούς κανόνες αναγκαστικού δικαίου και δεν μπορεί να πλήττει τα συμφέροντα της οικογένειας ή τρίτων. Εάν ζητηθεί από έναν εκ των συζύγων, η απογραφή όλων των κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων και των χρεών των συζύγων πραγματοποιείται πριν από την πράξη που τροποποιεί το καθεστώς που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων. Απαιτείται απογραφή δυνάμει συμβολαιογραφικής πράξης ,εάν η τροποποίηση του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων επιφέρει την εξάλειψη του προηγούμενου καθεστώτος ( Άρθ. 1394 CC ).