Για το σύνολο των αγωγών που ασκήθηκαν, καθώς και των αποφάσεων και των νομικών πράξεων που εκδόθηκαν έως τις 28 Ιανουαρίου 2019 και εκτός του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού αριθ. 2201/2003 της ΕΕ, η διεθνής δικαιοδοσία των πορτογαλικών δικαστηρίων ρυθμίζεται από τα άρθρα 65 και 65A του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Για τις αγωγές με αντικείμενο τη λύση του γάμου και τη διανομή περιουσίας, κατά τόπο αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου όπου ο ενάγων διατηρεί την κατοικία του (ως «κατοικία» ορισμένου προσώπου νοείται ο τόπος όπου το εν λόγω πρόσωπο διατηρεί τη συνήθη διαμονή του, άρθρο 82 ΑΚ) ή τη διαμονή του (άρθρο 75 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

Ο κανονισμός (EE) 2016/1103 της 24ης Ιουνίου 2016, θα έχει εφαρμογή σε όλες τις αγωγές που θα ασκηθούν και τις αποφάσεις και τις πράξεις που θα εκδοθούν από τις 29 Ιανουαρίου 2019 και έπειτα, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας κατά την οποία έχει τελεστεί ο γάμος.

Ο κανονισμός αυτός ορίζει ότι οι αρμόδιες αρχές θα έχουν ως ακολούθως:

- Για ζητήματα σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων σε περίπτωση θανάτου ενός εξ αυτών, αρμόδιο είναι το δικαστήριο που επιλαμβάνεται της κληρονομικής διαδοχής (άρθρο 4).

- Για ζητήματα σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων σε περίπτωση υποβολής αιτήσεως διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού ή ακυρώσεως γάμου, αρμόδιο, γενικώς, είναι το δικαστήριο που αποφαίνεται επί των γαμικών διαφορών.

- Στις λοιπές περιπτώσεις, οι σύζυγοι μπορούν να συμφωνήσουν ότι δικαιοδοσία θα έχει το κράτος μέλος του οποίου το δίκαιο είναι το εφαρμοστέο ή το κράτος μέλος στο οποίο έχει συναφθεί ο γάμος. Αυτή η συμφωνία καταρτίζεται εγγράφως και φέρει ημερομηνία και υπογραφή των μερών. Ελλείψει τέτοιας συμφωνίας, αρμόδια, κατά γενικό κανόνα, να αποφανθούν επί οποιουδήποτε ζητήματος άπτεται των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων, πέραν της περιπτώσεως του θανάτου ενός εκ των συζύγων ή γαμικών διαφορών, είναι τα δικαστήρια του κράτους μέλους:

• στην επικράτεια του οποίου έχουν τη συνήθη διαμονή τους οι σύζυγοι κατά τον χρόνο υποβολής αγωγής στο δικαστήριο ή, ελλείψει αυτής·
• στην επικράτεια του οποίου είχαν την τελευταία συνήθη διαμονή τους οι σύζυγοι, εφόσον ένας εξ αυτών εξακολουθεί να διαμένει εκεί κατά τον χρόνο υποβολής αγωγής στο δικαστήριο ή, ελλείψει αυτής·
• στην επικράτεια του οποίου έχει τη συνήθη διαμονή του ο εναγόμενος κατά τον χρόνο υποβολής αγωγής στο δικαστήριο ή, ελλείψει αυτής·
• της κοινής ιθαγένειας των συζύγων κατά τον χρόνο υποβολής αγωγής στο δικαστήριο.

Με την επιφύλαξη ενδεχόμενης εκκρεμούς ένδικης διαδικασίας, οι συμβολαιογράφοι στην Πορτογαλία δεν δεσμεύονται από τους οικείους κανόνες δικαιοδοσίας και μπορούν να ενεργούν ελεύθερα, για παράδειγμα όσον αφορά τη σύνταξη γαμικού συμφώνου ή συμφωνίας επιλογής εφαρμοστέου δικαίου.

Print this topic

back to top