2.1. Παρακαλούμε περιγράψτε τις γενικές αρχές: Ποια αγαθά αποτελούν μέρος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων; Ποια αγαθά αποτελούν μέρος των ξεχωριστών περιουσιών των συζύγων;

I) Πλην εάν υφίσταται γαμήλια σύμβαση που προβλέπει άλλως, εφαρμόζεται το σύστημα της κοινοκτημοσύνης (άρθρο 1717 ΑΚ).

Η κοινή περιουσία περιλαμβάνει, χωρίς όμως να περιορίζεται σε αυτά, τα ακόλουθα:

• α) τα έσοδα από την εργασία των συζύγων και κάθε περιουσιακό στοιχείο που αποκτήθηκε από τους συζύγους κατά τη διάρκεια του γάμου τους και το οποίο δεν εξαιρείται δια νόμου (άρθρο 1724 ΑΚ).

Η προσωπική περιουσία των συζύγων περιλαμβάνει, χωρίς όμως να περιορίζεται σε αυτά, τα ακόλουθα:

• α) την περιουσία που έκαστος σύζυγος διέθετε κατά τον χρόνο της τέλεσης του γάμου,
• β) τα περιουσιακά στοιχεία που έκαστος σύζυγος τυχόν απέκτησε κατά τη διάρκεια του γάμου από κληρονομία ή ως δωρεά,
• γ) τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου βάσει προγενέστερου δικαιώματος (άρθρα 1722, 1723 ΑΚ).

2.2. Υπάρχουν νομικές προϋποθέσεις σχετικά με την κατανομή των περιουσιακών στοιχείων;

Πλην εάν αποδεικνύεται άλλως, τα κινητά περιουσιακά στοιχεία τεκμαίρεται ότι ανήκουν στην κοινή περιουσία (άρθρο 1725 ΑΚ).

2.3. Οι σύζυγοι πρέπει να προβούν σε απογραφή των περιουσιακών στοιχείων; Εάν ναι, πότε και με ποιον τρόπο;

Το πορτογαλικό δίκαιο δεν προβλέπει υποχρέωση σύνταξης απογραφής περιουσιακών στοιχείων.

2.4. Ποιος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων; Ποιος έχει δικαίωμα διάθεσης των περιουσιακών στοιχείων; Μπορεί ένας εκ των συζύγων να διαθέσει/διαχειριστεί την περιουσία μόνος του ή είναι απαραίτητη η συναίνεση του έτερου συζύγου (π.χ. στις περιπτώσεις διάθεσης της οικίας των συζύγων); Ποια είναι η επίδραση ενδεχόμενης απουσίας συναίνεσης στην εγκυρότητα μιας νομικής συναλλαγής και στο αντιτάξιμο κατά τρίτων;

Την κοινή περιουσία διαχειρίζονται αμφότεροι οι σύζυγοι. Η συναίνεση αμφότερων των συζύγων απαιτείται για την επιβάρυνση και τη διάθεση ακινήτων. Σε περίπτωση που ορισμένη τέτοια δικαιοπραξία διενεργηθεί χωρίς τη συναίνεση του άλλου συζύγου, θα υπόκειται σε προσβολή.

Έκαστος σύζυγος διαχειρίζεται την ίδια αυτού περιουσία ανεξάρτητα. Επιπλέον, έκαστος σύζυγος διαχειρίζεται κατ' αποκλειστικότητα και τα ακόλουθα περιουσιακά στοιχεία, ακόμη και εάν ανήκουν στην κοινή περιουσία:

• α) τα εισοδήματα που λαμβάνει για την εργασία του,
• β) τα δικαιώματα δημιουργού που τυχόν του ανήκουν,
• γ) τα στοιχεία της κοινής περιουσίας που ο ίδιος συνεισέφερε στον γάμο ή που απέκτησε από χαριστική αιτία κατά τη διάρκεια του γάμου, καθώς και τα δικαιώματα που τυχόν αποκτήθηκαν σε υποκατάσταση τέτοιων περιουσιακών στοιχείων,
• δ) τα περιουσιακά στοιχεία που τυχόν δωρήθηκαν ή κληροδοτήθηκαν σε αμφότερους τους συζύγους εφόσον αποκλείεται η διαχείριση του άλλου συζύγου, πλην σε εξαιρετικές περιπτώσεις,
• ε) τα κινητά περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον άλλο σύζυγο ή στην κοινή περιουσία και τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από τον εκάστοτε σύζυγο ως εξοπλισμός εργασίας,
• στ) τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον άλλο σύζυγο, εάν ο εν λόγω άλλος σύζυγος αδυνατεί να τα διαχειριστεί λόγω του ότι βρίσκεται σε απομακρυσμένο ή άγνωστο τόπο, ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο και υπό τον όρο ότι δεν έχει παρασχεθεί δέουσα πληρεξουσιότητα για τη διαχείριση των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων,
• ζ) τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον άλλο σύζυγο, εάν ο εν λόγω άλλος σύζυγος του έχει παράσχει σχετική εξουσιοδότηση (άρθρο 1678 ΑΚ).

Έκαστος σύζυγος δύναται να ανοίγει τραπεζικούς λογαριασμούς στο ίδιο αυτού όνομα και να τους διαχειρίζεται ελεύθερα, ανεξάρτητα από το ισχύον καθεστώς ρύθμισης των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων (άρθρο 1680 ΑΚ).

2.5. Υπάρχουν δικαιοπραξίες που καταρτίζονται από τον ένα σύζυγο αλλά δεσμεύουν και τον άλλο;

Αμφότεροι οι σύζυγοι είναι υπεύθυνοι για τις υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν πριν από την τέλεση ή κατά τη διάρκεια του γάμου από οποιονδήποτε από τους συζύγους για την κάλυψη συνήθων δαπανών του οικογενειακού βίου, και για τις υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου από τον έχοντα τη διαχείριση σύζυγο για το κοινό όφελος των συζύγων και εντός των ορίων της διαχειριστικής του εξουσίας (άρθρο 1691 ΑΚ).

2.6. Ποιος είναι υπεύθυνος για χρέη που συνάφθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου; Ποια περιουσιακά στοιχεία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι πιστωτές προκειμένου να ικανοποιήσουν τις αξιώσεις τους;

Οι ακόλουθες υποχρεώσεις βαρύνουν αμφότερους τους συζύγους:

• α) οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν πριν από την τέλεση ή κατά τη διάρκεια του γάμου από αμφότερους τους συζύγους ή από τον ένα σύζυγο με τη συναίνεση του άλλου [άρθρο 1691 παρ. 1 στοιχείο α) ΑΚ],
• β) οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν από οποιονδήποτε από τους συζύγους πριν από την τέλεση ή κατά τη διάρκεια του γάμου για την κάλυψη συνήθων δαπανών του οικογενειακού βίου [άρθρο 1691 παρ. 1 στοιχείο β) ΑΚ],
• γ) οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου από τον έχοντα τη διαχείριση σύζυγο για το κοινό όφελος του ζεύγους και εντός των ορίων της διαχειριστικής του εξουσίας [άρθρο 1691 παρ. 1 στοιχείο γ) ΑΚ],
• δ) οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν από οποιονδήποτε από τους συζύγους στο πλαίσιο εμπορικής δραστηριότητας, εκτός εάν αποδειχθεί ότι οι υποχρεώσεις δεν αναλήφθηκαν για το κοινό όφελος του ζεύγους ή εάν μεταξύ των συζύγων εφαρμόζεται το σύστημα της περιουσιακής αυτοτέλειας [άρθρο 1691 παρ. 1 στοιχείο δ) ΑΚ],
• ε) οι υποχρεώσεις που βαρύνουν δωρεές, κληρονομίες ή κληροδοτήματα, εφόσον τα σχετικά περιουσιακά στοιχεία έχουν περιέλθει στην κοινή περιουσία [άρθρο 1691 παρ. 1 στοιχείο ε) και άρθρο 1693 παρ. 2 ΑΚ].

Στο πλαίσιο του συστήματος της καθολικής κοινοκτημοσύνης, οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν πριν από τον γάμο από οποιονδήποτε από τους συζύγους περιλαμβάνονται στην κοινή περιουσία, μόνο όμως εάν εξυπηρετούν το κοινό όφελος των συζύγων (άρθρο 1691 παρ. 2 ΑΚ). Οι ακόλουθες υποχρεώσεις βαρύνουν αποκλειστικά τον ένα σύζυγο (άρθρο 1692 ΑΚ): οποιεσδήποτε υποχρεώσεις αναλήφθηκαν είτε πριν από την τέλεση είτε κατά τη διάρκεια του γάμου από οποιονδήποτε από τους συζύγους χωρίς τη συναίνεση του άλλου συζύγου και οι οποίες δεν εμπίπτουν στο άρθρο 1691 παρ. 1 στοιχείο β) ή 1 στοιχείο γ) ΑΚ· οποιεσδήποτε υποχρεώσεις απορρέουν από αδικοπραξία και υποχρέωση αποζημίωσης και αποκατάστασης, νομικές δαπάνες ή πρόστιμα οφειλόμενα λόγω πράξεων αποδοτέων στον ένα από τους συζύγους, εκτός εάν οι εν λόγω πράξεις θεμελιώνουν αστική μόνο ευθύνη και καλύπτονται από την παρ. 1 ή την παρ. 2 του άρθρου 1691 ΑΚ· και οποιεσδήποτε υποχρεώσεις που δεν δύνανται να συμπεριληφθούν στην κοινή περιουσία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1694 παρ. 2 του Αστικού Κώδικα.

Print this topic

back to top