2.1. Παρακαλούμε περιγράψτε τις γενικές αρχές: Ποια αγαθά αποτελούν μέρος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων; Ποια αγαθά αποτελούν μέρος των ξεχωριστών περιουσιών των συζύγων;

Το εκ του νόμου  καθεστός ρύθμισης των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων είναι αυτό της κοινοκτημοσύνης, στο οποίο γινεται αναφορα επισης ως σύστημα συμμετοχής στα αποκτήματα (άρθρο 1400 ΑΚ). Το εν λόγω σύστημα διακρίνει μεταξύ της κοινής περιουσίας και της ξεχωριστής περιουσίας εκάστου συζύγου.

Στην κοινή περιουσία περιλαμβάνονται τα αποκτήματα, δηλαδή τα περιουσιακά στοιχεία που προέρχονται από τα επαγγελματικά εισοδήματα των συζύγων, οι καρποί και τα εισοδήματα από τις προσωπικές τους περιουσίες, και τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν έναντι πληρωμής από καθέναν από τους συζύγους κατά τη διάρκεια του γάμου (άρθρο 1401 ΑΚ).

Στην προσωπική περιουσία εκάστου συζύγου περιλαμβάνονται τα περιουσιακά στοιχεία που ήδη ανήκαν στον εκάστοτε σύζυγο κατά την ημέρα τέλεσης του γάμου, τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν από τον εκάστοτε σύζυγο κατά τη διάρκεια του γάμου μέσω κληρονομίας ή δωρεάς (άρθρο 1405 ΑΚ), και τα περιουσιακά στοιχεία προσωπικής φύσης που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου και θεωρούνται προσωπική περιουσία του εκάστοτε ενός από τους συζύγους (άρθρο 1404 ΑΚ).

2.2. Υπάρχουν νομικές προϋποθέσεις σχετικά με την κατανομή των περιουσιακών στοιχείων;

Σύμφωνα με το άρθρο 1402 του Αστικού Κώδικα, κάθε περιουσιακό στοιχείο, κινητό ή ακίνητο, τεκμαίρεται ότι ανήκει στην κοινή περιουσία, εκτός εάν αποδειχθεί ότι αποτελεί προσωπική περιουσία του ενός από τους συζύγους σύμφωνα με διάταξη νόμου.

Σύμφωνα με το άρθρο 1421-1 παράγραφος 4 του Αστικού Κώδικα τα περιουσιακά στοιχεία για τα οποία κανείς από τους συζύγους δεν μπορεί να αποδείξει ότι τα απέκτησε ατομικά κατά τη διάρκεια του γάμου, τεκμαίρεται ότι αποκτήθηκαν από αμφότερους τους συζύγους.

2.3. Οι σύζυγοι πρέπει να προβούν σε απογραφή των περιουσιακών στοιχείων; Εάν ναι, πότε και με ποιον τρόπο;

Δεν υφίστανται διατάξεις που να προβλέπουν τη σύνταξη απογραφής. Ωστόσο, προκειμένου να αποφευχθούν μελλοντικές διαφορές, ενδέχεται να ενδείκνυται η σύνταξη μιας συμβολαιογραφικά πιστοποιημένης απογραφής.

2.4. Ποιος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων; Ποιος έχει δικαίωμα διάθεσης των περιουσιακών στοιχείων; Μπορεί ένας εκ των συζύγων να διαθέσει/διαχειριστεί την περιουσία μόνος του ή είναι απαραίτητη η συναίνεση του έτερου συζύγου (π.χ. στις περιπτώσεις διάθεσης της οικίας των συζύγων); Ποια είναι η επίδραση ενδεχόμενης απουσίας συναίνεσης στην εγκυρότητα μιας νομικής συναλλαγής και στο αντιτάξιμο κατά τρίτων;

Κάθε σύζυγος δύναται να διαχειρίζεται, χρησιμοποιεί και διαθέτει την προσωπική περιουσία του (άρθρο 1428 ΑΚ), υπό την επιφύλαξη των περιορισμών που προβλέπει το άρθρο 215 του Αστικού Κώδικα, το οποίο ορίζει ότι οι σύζυγοι δεν δύνανται, παρ' εκτός ενεργώντας από κοινού, να διαθέτουν τα δικαιώματα με τα οποία διασφαλίζεται η στέγαση της οικογένειας ή τα έπιπλα που απαιτούνται για την οικογενειακή στέγη. Ο κάθε σύντροφος διαχειρίζεται μόνος του και διαθέτει ελεύθερα, τα περιουσιακά στοιχεία που έχει εισφέρει στην κοινή περιουσία με δική του πρωτοβουλία (άρθρο 1421 ΑΚ).

Ένας σύζυγος δεν δύναται να διαθέσει χωρίς τη συναίνεση του άλλου συζύγου περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν από κοινού από τους συζύγους κατά τη διάρκεια του γάμου (άρθρο 1421-1 ΑΚ).

Στην περίπτωση που ένας σύζυγος προβαίνει μόνος του σε πράξη διαχείρισης, χρήσης ή διάθεσης ορισμένου κινητού περιουσιακού στοιχείου το οποίο κατέχει ατομικά, τεκμαίρεται όσον αφορά τους καλόπιστους τρίτους ότι νομιμοποιείται να προβεί στην εν λόγω πράξη και ενεργώντας μόνος του. Ο εν λόγω κανόνας δεν τυγχάνει εφαρμογής όσον αφορά τις δικαιοπραξίες από χαριστική αιτία. Ο εν λόγω κανόνας δεν ισχύει επίσης όσον αφορά τα έπιπλα που αναφέρονται στο άρθρο 215 παράγραφος 2 του Αστικού Κώδικα και τα κινητά αντικείμενα από των οποίων τη φύση προκύπτει το συμπέρασμα ότι ανήκουν στον άλλο σύζυγο, λόγω του προσωπικού χαρακτήρα τους (άρθρο 222 ΑΚ).

Έκαστος σύζυγος ευθύνεται για κάθε πταίσμα που τον βαρύνει κατά την εκ μέρους του διαχείριση (άρθρο 1421-1 παράγραφος 3 ΑΚ). Εφαρμογής τυγχάνουν οι διατάξεις περί αστικής ευθύνης. Σε περίπτωση απάτης ή υπέρβασης εξουσίας, δύναται να ασκηθεί αγωγή ακύρωσης της δικαιοπραξίας που διενεργήθηκε από τον ένα σύζυγο με αντικείμενο στοιχείο της κοινής περιουσίας. Η αγωγή ακύρωσης δύναται να ασκηθεί από τον άλλο σύζυγο εντός δύο ετών από την ημέρα κατά την οποία έλαβε γνώση της πράξης, σε κάθε περίπτωση όμως εντός δύο ετών από τη λύση της κοινοκτημοσύνης (άρθρο 1427 ΑΚ).

2.5. Υπάρχουν δικαιοπραξίες που καταρτίζονται από τον ένα σύζυγο αλλά δεσμεύουν και τον άλλο;

Έκαστος σύζυγος δύναται και μόνος του να συνάπτει συμβάσεις για τη συντήρηση του νοικοκυριού και την ανατροφή των τέκνων. Οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνει στο πλαίσιο αυτό ο ένας σύζυγος βαρύνουν από κοινού και εις ολόκληρον και τον άλλο. Από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνη δεν γεννάται στην περίπτωση δαπανών που κρίνονται προφανώς υπερβολικές, λαμβανομένου υπόψη του επιπέδου διαβίωσης της οικογένειας, της χρησιμότητας ή μη της συναλλαγής και της καλής ή κακής πίστης του τρίτου αντισυμβαλλόμενου. Ομοίως, από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνη δεν γεννάται για υποχρεώσεις που απορρέουν από αγορές με δόσεις οι οποίες δεν συνάφθηκαν με τη συναίνεση αμφότερων των συζύγων (άρθρο 220 ΑΚ).

2.6. Ποιος είναι υπεύθυνος για χρέη που συνάφθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου; Ποια περιουσιακά στοιχεία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι πιστωτές προκειμένου να ικανοποιήσουν τις αξιώσεις τους;

Έκαστος σύζυγος ευθύνεται για τις προσωπικές αυτού υποχρεώσεις (άρθρο 1410 ΑΚ).

Για τις προσωπικές υποχρεώσεις, οι πιστωτές έχουν το δικαίωμα να κινήσουν διαδικασία εκτέλεσης κατά της προσωπικής περιουσίας του συζύγου που ανέλαβε την εκάστοτε υποχρέωση και κατά της περιουσίας που αυτός απέκτησε ατομικά κατά τη διάρκεια του γάμου (άρθρα 1411 έως 1413 ΑΚ).

Για τις κοινές υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν από έναν μόνο από τους συζύγους ενεργούντα ατομικά, οι πιστωτές δύνανται να στραφούν κατά ολόκληρης της κοινής περιουσίας και κατά της προσωπικής περιουσίας του συζύγου που ανέλαβε την υποχρέωση. Καταρχήν, δεν δύνανται να στραφούν κατά της προσωπικής περιουσίας του συζύγου που δεν ανέλαβε την υποχρέωση, εκτός εάν η εν λόγω υποχρέωση αναλήφθηκε προσωπικά, από κοινού και εις ολόκληρον από αμφότερους τους συζύγους, ή εάν ο σύζυγος που δεν ανέλαβε την υποχρέωση εγγυήθηκε την εκπλήρωσή της (άρθρα 1412 έως 1414 ΑΚ).

Print this topic

back to top