8 Τι προβλέπει ο νόμος για τις περιουσιακές σχέσεις καταχωρημένων και μη καταχωρημένων συντρόφων;
Σύμφωνα με τον Νόμο για την οικογένεια, ως εκτός γάμου ένωση νοείται η ένωση μιας άγαμης γυναίκας και ενός άγαμου άνδρα, η οποία έχει διάρκεια τουλάχιστον τριών ετών ή και λιγότερο εφόσον απέκτησαν τέκνο κατά τη διάρκεια της συγκατοίκησής τους (άρθρο 11 του Νόμου για την οικογένεια).
Το κροατικό δίκαιο δεν προβλέπει την καταχώριση μιας εκτός γάμου ένωσης. Το δικαστήριο κρίνει κατά περίπτωση εάν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις της εκτός γάμου ένωσης.
Οι διατάξεις του Νόμου για την οικογένεια που αφορούν τους συζύγους εφαρμόζονται στην εκτός γάμου ένωση ενός άνδρα και μιας γυναίκας, η οποία πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 3 του Νόμου για την οικογένεια.
Στη Δημοκρατία της Κροατίας, οι ενώσεις ατόμων του ιδίου φύλου διέπονται από τον Νόμο για τη διά βίου συμβίωση. Σύμφωνα με τον εν λόγω Νόμο, διά βίου συμβίωση είναι η οικογενειακή ένωση δύο ατόμων του ίδιου φύλου, η οποία καταχωρίζεται στην αρμόδια αρχή (άρθρο 2 του Νόμου για τη διά βίου συμβίωση). Οικογενειακές ενώσεις ατόμων του ίδιου φύλου μπορούν επίσης να υφίστανται ως άτυπες διά βίου συμβιώσεις οι οποίες δεν καταχωρήθηκαν, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: η ένωση υφίσταται για διάστημα άνω των τριών ετών και άλλες προϋποθέσεις απαραίτητες για το κύρος της ένωσης πληρούνταν από την αρχή της ένωσης (άρθρο 3 του Νόμου για τη διά βίου συμβίωση). Οι περιουσιακές σχέσεις των μερών της διά βίου συμβίωσης και της άτυπης διά βίου συμβίωσης διέπονται από καθεστώτα ανάλογα αυτών που διέπουν τα ίδια περιουσιακά στοιχεία και τα κοινά περιουσιακά στοιχεία (βλ. 2.1).
Στην Κροατία, οι ενώσεις προσώπων του ίδιου φύλου ρυθμίζονται από τον Νόμο για τις ενώσεις προσώπων του ίδιου φύλου. Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο, ως ένωση προσώπων του ίδιου φύλου νοείται η συγκατοίκηση δύο προσώπων του ίδιου φύλου (στο εξής, οι σύντροφοι) τα οποία δεν είναι έγγαμα, δεν ζουν υπό καθεστώς εκτός γάμου ένωσης ή άλλης ένωσης προσώπων του ίδιου φύλου, η οποία έχει διάρκεια τουλάχιστον τριών ετών και βασίζεται στις αρχές της ισότητας, του αμοιβαίου σεβασμού και της αλληλοβοήθειας, καθώς και σε συναισθηματική σχέση.
Ο Νόμο για τις ενώσεις προσώπων του ίδιου φύλου ρυθμίζει τα περιουσιακά ζητήματα (άρθρα 11 έως 20) κατά τα πρότυπα των διατάξεων που αφορούν τον γάμο, όπως προβλέπεται στον Νόμου για την οικογένεια.
Όσον αφορά την τακτική διαχείριση κοινών περιουσιακών στοιχείων από έναν σύντροφο, η συγκατάθεση του άλλου συντρόφου τεκμαίρεται, εκτός αποδείξεως του αντιθέτου. Η απουσία συγκατάθεσης δεν θίγει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του καλόπιστου τρίτου.
Οι περιουσιακές σχέσεις συντρόφων μπορούν να ρυθμίζονται με σύμφωνο, το οποίο διέπει τα υφιστάμενα και τα μελλοντικά περιουσιακά στοιχεία τους. Ένα τέτοιο σύμφωνο πρέπει να καταρτίζεται εγγράφως και να φέρει τις επικυρωμένες υπογραφές των συντρόφων. Το κροατικό δίκαιο δεν προβλέπει δικαίωμα επιλογής του εφαρμοστέου δικαίου.
Το κροατικό δίκαιο δεν προβλέπει την καταχώριση της ένωσης προσώπων του ίδιου φύλου. Επομένως, πρέπει να αποδεικνύεται σε διαδικασίες στις οποίες τα μέρη επικαλούνται τα δικαιώματα που απορρέουν από μια ένωση προσώπων του ιδίου φύλου.