5 Wat zijn de gevolgen van echtscheiding/scheiding?
5.1. Hoe wordt het vermogen (goederen rechten) verdeeld?
Aangezien er in het geval van een gemeenschap van aanwinsten als wettelijk stelsel ook eigen goederen bestaan, vindt er in het kader van een echtscheiding geen nieuwe toewijzing van het vermogen plaats. Anderzijds worden aanwinsten verrekend (zie 5.3.); in uitzonderlijke gevallen wordt de toewijzing van bepaalde objecten aan een van beide echtgenoten gecompenseerd met een verrekeningsvordering (paragraaf 1383 BGB).
5.2. Wie is aansprakelijk voor de bestaande schulden na echtscheiding/scheiding?
- 1. Overeenkomstig het stelsel van gemeenschap van aanwinsten is elk van beide echtgenoten aansprakelijk voor zijn of haar eigen schulden. In geval van echtscheiding wordt echter rekening gehouden met de schulden van een echtgenoot bij het berekenen van het verworven vermogen. Schulden moeten worden afgetrokken van de eindafrekening van het vermogen van de echtgenoot en kunnen derhalve leiden tot een negatieve eindafrekening (paragraaf 1375, lid 1 BGB). Bij het verrekenen van de aanwinsten kan een echtgenoot dus verplicht zijn om de andere echtgenoot te compenseren voor zijn of haar schuldverplichtingen. Verrekeningsvorderingen zijn echter altijd beperkt tot de waarde van het bestaande vermogen van de echtgenoot die verplicht is zijn of haar overschot aan aanwinsten te verrekenen (zie 5.3.).
- 2. Bij het huwelijksvermogensstelsel van scheiding van goederen bestaat geen bepaling voor een verrekening van aanwinsten waarbij rekening wordt gehouden met bestaande schulden.
- 3. Overeenkomstig het stelsel van gemeenschap van goederen kan een schuld alleen worden gevorderd uit het gemeenschappelijk vermogen van de echtgenoten indien beide echtgenoten gezamenlijk de schulden zijn aangegaan of een van beide echtgenoten de andere echtgenoot kan binden op basis van het feit dat de schuld is aangegaan bij het beheer van huet gemeenschappelijk vermogen (paragraaf 1438). Alleen de echtgenoot die het gemeenschappelijk vermogen beheert kan altijd aansprakelijk worden gesteld (paragraaf 1437, lid 2 BGB). Wanneer hetgemeenschappelijk vermogenwordt ontbonden, worden de schulden die ten aanzien van het gemeenschappelijk vermogen zijn aangegaan, verrekend om het overschot te kunnen verdelen in twee gelijke delen voor de beide echtgenoten (paragraaf 1476, lid 1 BGB).
5.3. Kan een echtgenoot aanspraak maken op een vergoeding jegens de ander?
- 1. Overeenkomstig het huwelijksvermogenstelsel van gemeenschap van aanwinsten, worden de door de echtgenoten tijdens het huwelijk verworven aanwinsten verrekend wanneer de gemeenschap van aanwinsten wordt ontbonden (paragraaf 1363, lid 2 BGB). Als gevolg hiervan is de echtgenoot van wie de tijdens het huwelijk verworven afzonderlijke aanwinsten meer bedragen dan die van de andere echtgenoot, verplicht de helft van het verschil aan de andere echtgenoot te betalen (paragraaf 1378 BGB). De individuele toename wordt berekend door het startvermogen af te trekken van het eindvermogen. De verrekening die kan worden gevorderd van een van beide echtgenoten is beperkt tot het bestaande vermogen van die echtgenoot na aftrek van de schulden.
- 2. Bij het stelsel van scheiding van goederen vindt geen verrekening van de aanwinsten plaats.
- 3. Het gemeenschappelijk vermogen moet worden “vereffend”. Tijdens deze vereffening moeten de echtgenoten het eens worden over de verdeling van hun gemeenschappelijk vermogen.