5 Wat zijn de gevolgen van echtscheiding/scheiding?
5.1. Hoe wordt het vermogen (goederen rechten) verdeeld?
Bij gebreke van een huwelijkscontracten / huwelijkse voorwaarden waarin anders is bepaald, blijft het principe van de scheiding van goederen gehandhaafd tot de echtscheiding (zie hierboven 3.1. voor de vooraf gesloten overeenkomst, die ingaat vanaf de echtscheiding). De echtgenoten kunnen de echtelijke goederen voor dagelijks gebruik en het echtelijke spaargeld verdelen via een overeenkomst of door het indienen van een verzoekschrift voor een beslissing van de rechtbank (§§ 85, 95 EheG binnen één jaar nadat de echtscheiding definitief is geworden).
Echtgenoten kunnen overeenkomen de echtelijke goederen voor dagelijks gebruik en het echtelijke spaargeld te verdelen (§ 81 Abs 1 EheG). "Echtelijke goederen voor dagelijks gebruik" zijn de fysieke zaken die door beide echtgenoten gebruikt worden tijdens de echtelijke samenwoning(§ 81 para 2 EheG). Daaronder valt ook de echtelijke woning en de inboedel. Rechten kunnen ook deel uitmaken van de echtelijke goederen voor dagelijks gebruik (bijvoorbeeld zakelijke rechten op onroerende goederen) (§ 86 lid 1 EheG). "Echtelijk spaargeld" is spaargeld of activa die echtgenoten tijdens de echtelijke samenwoning vergaard hebben en die bedoeld zijn om uit te geven (§ 81 lid 3 EheG).
Uitgesloten van de verdeling bij echtscheiding zijn goederen die een echtgenoot vóór het huwelijk heeft verkregen krachtens overlijden of als een gift van een derde partij, goederen die dienen voor het persoonlijk gebruik door één echtgenoot alleen of voor de uitoefening van zijn/haar beroep alsook goederen die tot een vennootschap behoren of aandelen zijn in een vennootschap, voor zover deze niet als zuivere investeringen worden aangemerkt(§ 82 EheG). De echtelijke woning en de inboedel dienen - zelfs wanneer deze door één echtgenoot vóór het huwelijk verworven zijn, of deze geërfd of ontvangen zijn als gift - te worden opgenomen in de verdeling wanneer de echtgenoten hiermee akkoord gaan, wanneer de andere echtgenoot afhankelijk is van het voortdurende gebruik ervan om te voorzien in zijn/haar levensbehoefte, of wanneer een gezamenlijk kind een grote behoefte heeft aan het voortdurende gebruik daarvan(§ 82 lid 2 EheG). De echtgenoten kunnen overeenkomen de echtelijke woning uit te sluiten van de verdeling (§ 87 lid 1 EheG).
De goederen die het voorwerp uitmaken van de verdeling, dienen op billijke wijze te worden verdeeld. Daarbij dient rekening gehouden te worden met het gewicht en de omvang van de bijdrage van elke echtgenoot in de aanschaf van de goederen en met het belang van de kinderen(§ 83 lid 1 EheG).
Indien de echtgenoten een huwelijkscontract / huwelijkse voorwaarden hebben gesloten en de goederen die deel uitmaken van de gemeenschap van goederen niet onderworpen zijn aan de verdeling krachtens §§ 81 ev. EheG, dan hangt het lot van het huwelijkscontract / de huwelijkse voorwaarden bij gebreke van enige andere overeenkomst af van de schuld van de echtgenoten aan de echtscheiding. Als er geen verschil is in de mate van schuld, krijgt elke echtgenoot terug wat hij of zij ingebracht heeft. Bij een overwicht van schuld door één echtgenoot kan de andere echtgenoot kiezen of het huwelijkscontract / de huwelijkse voorwaarden nietig te laten verklaren of een 50-50 verdeling te vragen zoals in het geval van overlijden van een echtgenoot dient plaats te vinden (§ 1266 ABGB). Het recht op verdeling dat door een Erbvertrag ontstaat, blijft bestaan in het voordeel van de schuldloze echtgenoot (§ 1266 ABGB).
5.2. Wie is aansprakelijk voor de bestaande schulden na echtscheiding/scheiding?
Schulden die nauw verbonden zijn met de echtelijke goederen voor dagelijks gebruik of het echtelijke spaargeld of die verband houden met de echtelijke kosten voor levensonderhoud dienen geschat te worden in de verdeling (§ 81 lid 1 EheG) (§ 83 lid 1 EheG). Als de echtgenoten hierover geen overeenstemming hebben bereikt, dan kan de rechter bepalen welke echtgenoot de schulden moet betalen (§ 92 EheG).
5.3. Kan een echtgenoot aanspraak maken op een vergoeding jegens de ander?
De verdeling dient in de eerste plaats te geschieden door de goederen toe te delen aan één van de echtgenoten. Alleen als het onmogelijk is om op deze manier tot een juist resultaat te komen, kan de rechter het bevel geven tot betaling van compensatie aan de benadeelde echtgenoot (§ 94 lid 1 EheG).