3 W jaki sposób małżonkowie mogą ukształtować swój ustrój majątkowy?
3.1. Które przepisy mogą być zmodyfikowane w drodze zawarcia umowy, a które nie podlegają modyfikacjom? Jaki małżeński ustrój majątkowy można wybrać?
Małżonkowie mają prawo określić w umowie majątkowej małżeńskiej ustrój inny niż standardowa wspólność nabytków.
Jako alternatywy dla ustroju wspólności nabytków prawo hiszpańskie przewiduje rozdzielność majątkową (régimen de separación de bienes) i udział w nabytkach (régimen de participación). W ustroju rozdzielności majątkowej ( art. 1435–1444 k.c.) każdy małżonek zachowuje to, co wniósł do małżeństwa, i staje się wyłącznym właścicielem majątku nabytego przez siebie podczas małżeństwa. Jeśli nie można ustalić, do kogo należy majątek, domniemywa się, że do każdego małżonka należy połowa.
W ustroju udziału w nabytkach (art. 1411–1434 k.c.) każdy z małżonków zachowuje to, co wniósł do małżeństwa, i staje się wyłącznym właścicielem majątku nabytego przez siebie podczas małżeństwa, przy czym każdy z małżonków jest uprawniony do udziału w nabytkach uzyskanych przez drugiego małżonka w czasie stosowania ustroju. Wielkość nabytków oblicza się w chwili ustania ustroju lub rozwiązania małżeństwa.
W obu ustrojach małżonek nie odpowiada za długi drugiego małżonka i każdy małżonek ma prawo rozporządzać swoim majątkiem innym niż mieszkanie rodziny ( art. 1320 k.c.).
3.2. Jakie są wymagania formalne i z kim się należy skontaktować?
Umowy majątkowe małżeńskie (capitulaciones matrimoniales) muszą być zawierane w postaci aktu urzędowego ( art. 1315 k.c.). Umowa musi zatem zostać zawarta w obecności notariusza, który sporządza akt urzędowy (art. 1280 k.c.). Jest ona następnie wpisywana do rejestru stanu cywilnego, dzięki czemu jest skuteczna wobec osób trzecich.
3.3. Kiedy można zawrzeć umowę i kiedy wchodzi ona w życie?
Umowy majątkowe małżeńskie mogą być zawierane przed zawarciem małżeństwa lub w dowolnym momencie podczas jego trwania. Umowy majątkowe małżeńskie stają się skuteczne dopiero po zawarciu małżeństwa (art. 1333 k.c.). Umowy majątkowe małżeńskie zawarte podczas małżeństwa są skuteczne od chwili zawarcia, nie są jednak skuteczne wobec osób trzecich do czasu wpisania ich do rejestru stanu cywilnego.
3.4. Czy małżonkowie mogą zmienić istniejącą umowę? Jeśli tak, na jakich warunkach?
Małżonkowie mogą również zmienić zawartą już umowę, o ile spełnione są te same wymogi formalne ( art. 1331 k.c.). Zmiana nie wpływa jednak na prawa nabyte już przez osoby trzecie (art. 1317 k.c.).
