5 Ποιες είναι οι συνέπειες ενός διαζυγίου/χωρισμού;
5.1. Με ποιον τρόπο διαχωρίζεται η περιουσία (εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα);
Στην περίπτωση διαζυγίου, νόμιμου χωρισμού κ.λπ., οι σύζυγοι δύνανται να συνάψουν σύμβαση για τη διανομή της κοινής περιουσίας. Ελλείψει τέτοιας, κάθε σύζυγος λαμβάνει, κατά γενικό κανόνα, το μισό της υφιστάμενης κοινής περιουσίας. Το μερίδιο κάθε συζύγου επί της περιουσίας υπολογίζεται ξεχωριστά, μέσω του προσδιορισμού της συνολικής αξίας όλων των περιουσιακών στοιχείων της κοινής περιουσίας που ανήκουν στον κάθε σύζυγο αφού αφαιρεθούν οι υποχρεώσεις του (εξαιρουμένων των υποχρεώσεων που σχετίζονται με την προσωπική περιουσία). Σε περίπτωση που οι υποχρεώσεις ορισμένου συζύγου υπερβαίνουν την αξία των στοιχείων ενεργητικού του, η συνολική αξία του μεριδίου του υπολογίζεται ως μηδενική. Σε περίπτωση που ο υπολογισμός καταλήξει στο ότι το μερίδιο του ενός συζύγου είναι μεγαλύτερο από αυτό του άλλου συζύγου, πραγματοποιείται προσαρμογή της διαφοράς. (Νόμος περί της διανομής οικογενειακών περιουσιακών στοιχείων, άρθρα 53 και 58)
Τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, τα αμεταβίβαστα δικαιώματα, τα στοιχεία της προσωπικής περιουσίας κ.λπ. (βλ. 2.1.) δεν υπόκεινται σε διανομή. Ένας σύζυγος διαθέτει το δικαίωμα να αποκλείσει από την κοινή περιουσία τα περιουσιακά στοιχεία που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τις προσωπικές του ανάγκες, υπό τον όρο ότι η αξία τους δεν είναι δυσανάλογη ενόψει της οικονομικής κατάστασης των συζύγων. Τα αντικείμενα που έχουν αποκτηθεί για χρήση από ανήλικα τέκνα μπορούν να αποκλειστούν από την κοινή περιουσία από τον σύζυγο με τον οποίο διαβιούν τα τέκνα.
5.2. Ποιος είναι υπεύθυνος για τα υπάρχοντα χρέη μετά το διαζύγιο/χωρισμό;
Οι κανόνες σχετικά με την οικονομική ευθύνη των συζύγων που περιγράφονται υπό το ερώτημα 2.6. εφαρμόζονται επίσης στην περίπτωση διανομής της περιουσίας λόγω διαζυγίου, νόμιμου χωρισμού κ.λπ.
Εάν αμφότεροι οι σύζυγοι φέρουν οικονομική ευθύνη, κάθε σύζυγος δύναται να αξιώσει όπως ο άλλος σύζυγος καταβάλει το μερίδιό του επί των υποχρεώσεων που θα καταστεί εν καιρώ ληξιπρόθεσμο ή όπως ο άλλος σύζυγος παράσχει ασφάλεια για την πληρωμή του. (Νόμος περί της διανομής οικογενειακών περιουσιακών στοιχείων, άρθρο 56)
5.3. Πρέπει ο ένας σύζυγος να εγείρει αξίωση για αντισταθμιστική πληρωμή;
Υπό ορισμένες συνθήκες, ένας σύζυγος ενδέχεται να δικαιούται ειδικής αποζημίωσης. Αυτό μπορεί να ισχύει, μεταξύ άλλων:
- Εάν ο άλλος σύζυγος παραμέλησε την οικονομική κατάστασή του, καταχράστηκε την εξουσία του επί της κοινής περιουσίας ή κατ' άλλον τρόπο συμπεριφέρθηκε ανεύθυνα με αποτέλεσμα την ουσιαστική απομείωση του μεριδίου του επί της κοινής περιουσίας.
- Εάν ο εν λόγω σύζυγος συνεισέφερε το σημαντικότερο μέρος της κοινής περιουσίας και ο τυχόν εξίσου επιμερισμός της θα ήταν προφανώς μη εύλογος, καθώς ο γάμος διήρκεσε για σύντομο χρονικό διάστημα και δεν οδήγησε σε οποιοδήποτε σημαντικό κοινό οικονομικό αποτέλεσμα. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί να αποφασισθεί ότι ο κάθε σύζυγος θα λάβει το τμήμα της κοινής περιουσίας που αναλογεί στη συνεισφορά του στην περιουσία κατά τον χρόνο τέλεσης του γάμου ή κατά τη διάρκεια του γάμου.
- Εάν ο άλλος σύζυγος χρησιμοποιεί στοιχεία της κοινής περιουσίας για να αγοράσει στοιχεία ή να αυξήσει την αξία της προσωπικής περιουσίας του κ.λπ.
- Εάν ένας σύζυγος διαθέτει προσωπική περιουσία, μπορεί να υποχρεωθεί με απόφαση να καταβάλει στον άλλο σύζυγο ορισμένο ποσό, ώστε να διασφαλισθεί ότι ο τελευταίος δεν θα περιέλθει σε μη εύλογη οικονομική δυσχέρεια μετά το νόμιμο χωρισμό ή το διαζύγιο, υπό τον όρο ότι οι περιουσιακές συνθήκες του γάμου, η διάρκειά του και άλλες περιστάσεις ειδικά δικαιολογούν το εν λόγω μέτρο.