2 Is er een wettelijk huwelijksvermogenstelsel en zo ja, wat houdt dit in?
2.1. Beschrijf de algemene beginselen: Welke goederen maken deel uit van de gemeenschap van goederen? Welke goederen zijn onderdeel van het privé vermogen van de echtgenoten?
In overeenstemming met het Burgerlijk Wetboek hebben de echtgenoten een onverdeeld aandeel in de gemeenschap van goederen, wat betekent dat de aandelen van de echtgenoten daarin niet kwantitatief kunnen worden vastgesteld. Alle tastbare activa (roerend en onroerend), rechten en andere vermogensverkrijgingen die wettig verkregen zijn door een van beide echtgenoten tijdens het huwelijk vallen in de gemeenschap van goederen, met uitzondering van:
- activa die worden verkregen als gevolg van een erfenis;
- activa die worden verkregen als gevolg van een schenking;
- activa die, op basis van hun aard, dienen voor de persoonlijke behoefte of het beroep van slechts een van beide echtgenoten;
- activa die zijn geretourneerd onder de bepalingen van vermogensrestitutie aan een van beide echtgenoten die de geretourneerde activa bezat voorafgaand aan het huwelijk of aan wie de activa zijn geretourneerd als de wettelijke opvolger van de oorspronkelijke eigenaar. (paragraaf 143 Burgerlijk Wetboek (BW).
2.2. Zijn er wettelijke veronderstellingen met betrekking tot de toekenning van goederen?
Dergelijke wettelijke aannames bestaan niet.
2.3. Moeten de echtgenoten een inventaris van de bezittingen opstellen? Zo ja, wanneer en hoe?
Er bestaat geen verplichting om een inventaris van activa op te stellen.
2.4. Wie is verantwoordelijk voor het beheer van het vermogen? Wie mag goederen vervreemden? Mag één echtgenoot alleen de goederen vervreemden/beheren of is de toestemming van de andere echtgenoot nodig (bijvoorbeeld in geval van vervreemding van echtelijke woning)? Welk effect heeft de ontbrekende toestemming op de geldigheid van een overdracht en op de tegenwerpbaarheid daarvan aan een derde?
Activa die behoren tot de gemeenschap van goederen kunnen door beide echtgenoten worden gebruikt, tenzij zij anders overeenkomen.
Daarnaast delen de echtgenoten de kosten die worden uitgegeven aan gemeenschappelijke activa of het gebruik of onderhoud daarvan (paragraaf 144 BW). Indien slechts een van beide echtgenoten de kosten heeft voldaan uit zijn/haar eigen vermogen, dan mag hij/zij om vergoeding verzoeken van zijn/haar uitgaven tijdens de verdeling van de gemeenschap van goederen.
Indien de echtgenoten geen overeenstemming bereiken over de manier waarop een gemeenschapsgoed wordt gebruikt of over de wijze van verdeling van kosten die moeten worden uitgegeven aan het goed, dan kan elk van beide echtgenoten de rechter verzoeken een beslissing te nemen in het geschil. Normale zaken met betrekking tot de gemeenschap van goederen kunnen door elk van beide echtgenoten worden afgehandeld. De term „normale zaak” is niet gedefinieerd in het Burgerlijk wetboek, hetgeen ertoe leidt dat derechtspraktijk en de omstandigheden van het geval in aanmerking moeten worden genomen. In de rechtspraktijk wordt bijvoorbeeld niet als normale zaak beschouwd: het afsluiten van een huurovereenkomst, het verwerven of verkopen van onroerend goed of andere waardevolle activa. In andere zaken is de toestemming van beide echtgenoten vereist, anders is de rechtshandeling ongeldig, mits de andere echtgenoot of de betrokkene bij de rechtshandeling een beroep doet op de ongeldigheid.
2.5. Is een overdracht verricht door de ene echtgenoot ook bindend voor de andere?
Rechtshandelingen met betrekking tot de gemeenschap van goederen die zien op gewone aangelegenheden kunnen worden uitgevoerd door elk van beide echtgenoten en verbinden beide echtgenoten hoofdelijk en gezamenlijk.
2.6. Wie is aansprakelijk voor de schulden tijdens het huwelijk? Op welke goederen kunnen schuldeisers zich verhalen?
Rechten en verplichtingen die voortvloeien uit rechtshandelingen inzake de gemeenschap van goederen gelden hoofdelijk en gezamenlijk voor beide echtgenoten (§ 145 ods.2 OZ). Bijvoorbeeld, elke echtgenoot is verplicht om het volledige bedrag van de schuld met betrekking tot de gemeenschap van goederen te betalen en de schuldeiser heeft het recht om de schuld van beide echtgenoten afzonderlijk of gezamenlijk te vorderen.
De echtgenoten treden afzonderlijk op buiten het toepassingsgebied van de gemeenschap van goederen. Volgens de wet kan een vordering van de schuldeiser van een van de echtgenoten met betrekking tot een tijdens het huwelijk aangegane schuld, tijdens de tenuitvoerleggingsprocedure worden verhaald op de gemeenschap van goederen. Wanneer de gemeenschap van goederen nadien wordt verdeeld, moet elk van de echtgenoten vergoeden wat van de gemeenschap van goederen werd gebruikt voor zijn/haar persoonlijk vermogen (§ 150 OZ) (zie 5.1.).