5 Ποιες είναι οι συνέπειες ενός διαζυγίου/χωρισμού;
5.1. Με ποιον τρόπο διαχωρίζεται η περιουσία (εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα);
Το μερίδιο συζύγου στην κοινή περιουσία καθορίζεται βάσει του καθεστώτος και της αξίας που ισχύουν κατά τον χρόνο λήξης της κοινοκτημοσύνης. Κάθε μεταβολή στην αξία από τον χρόνο λήξης της κοινοκτημοσύνης έως τη διανομή της κοινής περιουσίας λαμβάνεται υπόψη, εκτός εάν καταλογίζεται στη συμπεριφορά οποιουδήποτε συζύγου. Η διανομή των συγκεκριμένων αντικειμένων της κοινής περιουσίας διέπεται από τις ρυθμίσεις περί λήξης της συγκυριότητας, με την επιφύλαξη ότι η διαίρεση σε είδος δεν επιτρέπεται εάν αντιταχθεί εύλογα σε αυτήν οποιοσδήποτε εκ των συζύγων. Οι διατάξεις αυτές ισχύουν επίσης στη διανομή δικαιωμάτων και απαιτήσεων που περιλαμβάνονται στην κοινή περιουσία.
(Άρθρο 4:60 του Αστικού Κώδικα)
Για τη διανομή των περιουσιακών στοιχείων, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τη συμφωνία των συζύγων. Τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία χρειάζεται ένας εκ των συζύγων για την άσκηση του επαγγέλματος ή της επιχειρηματικής του δραστηριότητας ανήκουν, καταρχήν, στον συγκεκριμένο σύζυγο.
(Άρθρο 4:61 (1-2) του Αστικού Κώδικα)
Ατομική ιδιοκτησία η οποία υφίσταται κατά τη λήξη της κοινοκτημοσύνης κατανέμεται σε είδος, εκτός εάν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό λόγω της ανάμειξης των περιουσιακών στοιχείων ή εάν η διανομή ενδέχεται να μειώσει σημαντικά την αξία της κοινής περιουσίας ή της ατομικής περιουσίας.
(Άρθρο 4:62 του Αστικού Κώδικα)
Η λύση του γάμου ή ο τερματισμός του κοινού έγγαμου βίου δεν τερματίζει αυτομάτως το δικαίωμα κατοικίας του συζύγου που διαμένει σε κατοικία ιδιοκτησίας του άλλου συζύγου (π.χ. κατοικία αποκλειστικής κυριότητας του άλλου συζύγου).
(Άρθρο 4:77 (2) του Αστικού Κώδικα)
5.2. Ποιος είναι υπεύθυνος για τα υπάρχοντα χρέη μετά το διαζύγιο/χωρισμό;
Μετά τη λύση της κοινοκτημοσύνης, οι σύζυγοι ευθύνονται για τις κοινές υποχρεώσεις σε αναλογία προς τα αντίστοιχα μερίδιά τους επί της κοινής περιουσίας, ήτοι σε βάση 50-50%.
Εάν συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο βαρύνεται με χρέος, αυτό εξοφλείται από τον σύζυγο που απέκτησε την κυριότητά του μετά τη διανομή.
(Άρθρο 4:61 (4) του Αστικού Κώδικα)
5.3. Πρέπει ο ένας σύζυγος να εγείρει αξίωση για αντισταθμιστική πληρωμή;
Κατά τη διανομή της κοινής περιουσίας, μπορούν να εγερθούν αξιώσεις για επιστροφή τυχόν δαπανών που πραγματοποιήθηκαν από την κοινή περιουσία για την ατομική περιουσία, από την ατομική περιουσία για την κοινή περιουσία και από την κοινή περιουσία ενός συζύγου για την κοινή περιουσία του άλλου συζύγου, συμπεριλαμβανομένου του διακανονισμού χρεών που βαρύνουν την περιουσία του άλλου συζύγου. Οι αξιώσεις αποζημίωσης μπορούν να διακανονίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις περί καθορισμού της αξίας των μεριδίων των συζύγων (βλ. σημείο 5.1.).
Υπό εξαιρετικές περιστάσεις, μπορεί να ζητηθεί αποζημίωση για δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν από την ατομική περιουσία για την κάλυψη κοινών δαπανών.
Δεν υπάρχει δικαίωμα αποζημίωσης εάν ο σύζυγος παραιτήθηκε από αυτό. Δεν υπάρχουν τυπικές προϋποθέσεις για την παραίτηση. Ωστόσο, το βάρος απόδειξης φέρει ο σύζυγος ο οποίος επικαλείται την παραίτηση.
Εάν μια δαπάνη συνεπάγεται σημαντική αύξηση της αξίας ακινήτου, ο σύζυγος που δικαιούται αποζημίωση μπορεί επίσης να αξιώσει μερίδιο κυριότητας ανάλογα με την αύξηση της αξίας του ακινήτου.
Δεν υπάρχει δικαίωμα αποζημίωσης, εάν δεν υφίσταται κοινή περιουσία κατά τη λήξη της κοινοκτημοσύνης και ο σύζυγος ο οποίος ευθύνεται για την καταβολή αποζημίωσης δεν έχει ατομική περιουσία.
(Άρθρο 4:59 του Αστικού Κώδικα)