5.1. W jaki sposób dzielony jest majątek (prawa in rem)?

Udział małżonka z majątku wspólnym ustala się w oparciu o stan i wartość majątku na dzień ustania wspólności majątkowej. Przy ustalaniu należy wziąć pod uwagę każdą zmianę wartości, która miała miejsce od dnia ustania wspólności majątkowej do dnia podziału majątku wspólnego, chyba że zmiana była skutkiem działania/zaniechania któregokolwiek z małżonków. Podział określonych składników majątku wspólnego regulują przepisy o ustaniu współwłasności, z tym zastrzeżeniem, że dokonanie podziału w naturze nie jest dozwolone w przypadku zgłoszenia uzasadnionego sprzeciwu przez jednego z małżonków. Przepisy te mają zastosowanie również do podziału praw i roszczeń wchodzących w skład majątku wspólnego.

(art. 4:60 kodeksu cywilnego)

Przy podziale majątku sąd bierze pod uwagę porozumienie małżonków. Co do zasady przedmioty majątkowe, które są niezbędne jednemu z małżonków do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej przypadają temu małżonkowi.

(art. 4:61 ust. 1 i 2 kodeksu cywilnego)

Podział majątku wspólnego istniejącego na dzień ustania wspólności majątkowej przeprowadza się w naturze, chyba że jest to niemożliwe ze względu na połączenie przedmiotów lub jeżeli podział spowodowałby znaczny spadek wartości majątku wspólnego lub majątków osobistych.

(art. 4:62 kodeksu cywilnego)

Ustanie małżeństwa lub wspólnego pożycia małżeńskiego samo w sobie nie skutkuje wygaśnięciem  prawa najmu tego z małżonków, który zamieszkuje w mieszkaniu na podstawie tytułu prawnego przysługującego drugiemu małżonkowi (np. w mieszkaniu stanowiącym własność wyłącznie drugiego małżonka).

(art. 4:77 ust. 2 kodeksu cywilnego)

5.2. Kto odpowiada za istniejące zobowiązania po rozwodzie/separacji?

Kto odpowiada za istniejące zobowiązania po separacji/rozwodzie?

Po ustaniu wspólności majątkowej małżonkowie odpowiadają za wspólne zobowiązania proporcjonalnie do ich udziałów we wspólnym majątku, tj. po połowie.

Jeśli określony składnik majątku obciążony jest długiem, za pokrycie tego długu odpowiada małżonek, który uzyskał tytuł własności do tego przedmiotu po podziale majątku.

(art. 4:61 ust. 4 kodeksu cywilnego)

5.3. Czy małżonek ma prawo do żądania wypłaty wyrównania?

5.3.1. W przypadku ustroju wspólności majątkowej z wyrównaniem dorobków:
- Czy roszczenie można zaspokoić w formie zapłaty lub w naturze?
- W jaki sposób oceniane jest roszczenie?
- Jaka jest wysokość płatności wyrównania?
- W jakiej sytuacji zalecane jest roszczenie?

5.3.2. W innych przypadkach (brak wspólności majątkowej z wyrównaniem dorobków)?

Czy małżonek ma prawo do żądania wypłaty wyrównania?

W trakcie podziału majątku wspólnego każdy z małżonków może wystąpić z żądaniem zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty, z majątku osobistego na majątek wspólny oraz z majątku osobistego jednego z  małżonków na majątek osobisty drugiego małżonka, w tym rozliczenia długów obciążających majątek drugiego małżonka. Do roszczeń o zwrot stosuje się przepisy dotyczące ustalania wartości udziałów małżonków (zob. pkt 5.1.).

Z żądaniem zwrotu wydatków poczynionych z majątku osobistego na pokrycie wspólnych wydatków można wystąpić w wyjątkowych okolicznościach.

Z żądaniem zwrotu poniesionych wydatków nie może wystąpić małżonek, który zrzekł się takiego prawa. Nie ma przepisanej formy zrzeczenia się prawa w tym zakresie, lecz ciężar dowodu spoczywa na małżonku, który powołuje się na jego skutki.

Jeśli poniesione wydatki przyczyniły się do znacznego wzrostu wartości nieruchomości wówczas  małżonek uprawniony do ich zwrotu może również dochodzić udziału we własności odpowiadającego wzrostowi wartości nieruchomości.

Z żądaniem zwrotu nie można wystąpić, jeżeli w chwili ustania wspólności majątkowej brak jest majątku wspólnego, a ponadto małżonek zobowiązany do zwrotu nie posiada majątku osobistego.

(art. 4:59 kodeksu cywilnego)

Print this topic

back to top