2.1. Proszę opisać ogólne zasady: Jakie dobra są objęte wspólnością majątkową? Jakie dobra stanowią osobisty majątek poszczególnych małżonków?

W ustawowym małżeńskim ustroju majątkowym każdy z małżonków zachowuje majątek, który posiadał przed zawarciem małżeństwa, a także przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa.

Wszystkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez obojga małżonków, przez jednego z małżonków ze wspólnych środków lub przy pomocy drugiego małżonka należą do wspólnego majątku małżonków; w razie wątpliwości domniemywa się, że takie przedmioty stanowią współwłasność obojga małżonków (art. 89 kodeksu cywilnego.).

Do majątków odrębnych małżonków należą:

• majątek, który małżonek posiadał przed zawarciem małżeństwa, lub przedmioty majątkowe zaliczone do majątku odrębnego na podstawie umowy miedzy małżonkami;
• przedmioty majątkowe służące do użytku osobistego jednego z małżonków bądź potrzebne mu do pracy wykonywanej niezależnie od drugiego małżonka;
• przedmioty majątkowe nabyte pod tytułem darmym przez jednego z małżonków w czasie trwania małżeństwa;
• dochód z majątku odrębnego małżonka nie przeznaczony na zaspokojenie potrzeb rodziny lub wspólnego gospodarstwa domowego; oraz
• przedmioty majątkowe zastępujące przedmioty wymienione w poprzednich ustępach (1–4) (art. 91 kodeksu cywilnego).

2.2. Czy istnieją prawne przesłanki dotyczące przydzielania majątku?

Ciężar udowodnienia, że dany przedmiot majątkowy należy do majątku odrębnego, spoczywa na małżonku, który tak twierdzi. Informacja o tym, że dana nieruchomość należy do majątku odrębnego jednego małżonka, powinna znaleźć się w rejestrze nieruchomości.

W razie wątpliwości przyjmuje się, że wspólny przedmiot majątkowy stanowi własność obojga małżonków w równych częściach.

2.3. Czy małżonkowie powinny sporządzać inwentarz majątku? Jeśli tak, kiedy i jak?

Nie istnieją przepisy nakazujące sporządzenie spisu inwentarza.

2.4. Kto odpowiada za zarządzanie majątkiem? Kto jest uprawniony do rozporządzania majątkiem? Czy można dysponować/rozporządzać majątkiem samodzielnie czy też wymagana jest zgoda małżonka (np. sprzedaż wspólnego domu małżonków)? Jakie skutki niesie brak zgody na ważność transakcji prawnej i obowiązywanie wobec osób trzecich?

Małżonkowie mogą swobodnie zarządzać majątkiem odrębnym i korzystać z niego w czasie trwania małżeństwa (art. 90 ust. 1 kodeksu cywilnego).

Małżonkowie wspólnie prowadzą zarząd majątkiem wspólnym i z niego korzystają. Mogą jednak umówić się, że zarząd nad wspólnym majątkiem będzie prowadził jeden z małżonków samodzielnie. Rozporządzenie składnikiem wspólnego majątku wymaga zgody drugiego małżonka (art. 90 ust. 2 kodeksu cywilnego).

W celu ochrony interesu osób trzecich przyjmuje się, że rozporządzenie rzeczą ruchomą nastąpiło za zgodą drugiego małżonka, z wyjątkiem przypadków gdy osoba trzecia wiedziała lub powinna była wiedzieć o braku takiej zgody, bądź o tym, że zbyty lub obciążony przedmiot majątkowy ewidentnie należał do drugiego małżonka.

2.5. Czy jakiekolwiek transakcje zawierane przez jednego z małżonków mogą obowiązywać w stosunku do drugiego małżonka?

Za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z małżonków na zaspokojenie potrzeb rodziny drugi małżonek odpowiada swoim majątkiem odrębnym wyłącznie wówczas, gdy uzyskane świadczenie zostało spożytkowane na zaspokojenie potrzeb rodziny lub wspólnego gospodarstwa domowego (art. 96 ust. 2 kodeksu cywilnego).

2.6. Kto odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w trakcie małżeństwa? Jaki majątek mogą wykorzystać wierzyciele do zaspokojenia swoich roszczeń?

Zobowiązania jednego z małżonków nie obciążają majątku drugiego małżonka. W przypadku wszczęcia egzekucji długu jednego z małżonków z majątku osobistego drugiego małżonka, małżonek ten może wystąpić o wyłączenie jego majątku odrębnego spod egzekucji (art. 100 kodeksu cywilnego). W razie spłaty długu jednego z małżonków z majątku wspólnego, drugi małżonek może wystąpić o podział majątku lub wyłączenie jego udziału spod egzekucji.

Za zobowiązania zaciągnięte wspólnie na zaspokojenie potrzeb rodziny lub wspólnego gospodarstwa domowego małżonkowie odpowiadają majątkiem wspólnym, a jeżeli nie jest on wystarczający, również majątkiem odrębnym (art. 96 ust. 1 kodeksu cywilnego). Za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z małżonków na zaspokojenie potrzeb rodziny lub wspólnego gospodarstwa domowego, małżonek ten odpowiada subsydiarnie swoim majątkiem odrębnym, jeżeli wspólny majątek małżonków nie jest wystarczający. Za takie zobowiązania drugi małżonek odpowiada swoim majątkiem odrębnym tylko wówczas, gdy uzyskane świadczenie zostało spożytkowane na zaspokojenie potrzeb rodziny lub wspólnego gospodarstwa domowego (art. 96 ust. 2 kodeksu cywilnego).

Print this topic

back to top