2.1. Proszę opisać ogólne zasady: Jakie dobra są objęte wspólnością majątkową? Jakie dobra stanowią osobisty majątek poszczególnych małżonków?

Ustawowym małżeńskim ustrojem majątkowym jest wspólność majątkowa oparta na współwłasności przedmiotów majątkowych. Ustrój ten przewiduje również wyłączną własność odrębnych przedmiotów majątkowych, które małżonek posiadał przed zawarciem małżeństwa, nabył pod tytułem darmym w czasie trwania małżeństwa (m.in. przez darowiznę lub dziedziczenie) lub które pochodzą z majątku odrębnego (m.in. pożytki i odsetki).

Zgodnie z art. 67 słoweńskiego kodeksu rodzinnego majątkiem wspólnym małżonków objęte są wszystkie prawa majątkowe nabyte wskutek pracy bądź pochodzące z tegoż majątku w trakcie trwania małżeństwa lub wspólnego pożycia małżonków bez względu na fakt, który z małżonków posiada do nich tytuł prawny. Do majątku wspólnego należy również majątek nabyty na jego podstawie lub przy jego udziale, a także majątek z niego pozyskany. W przypadku podziału majątku wspólnego, udziały małżonków uznaje się za równe, chyba że jeden z nich wykaże, że przysługuje mu większy udział. W spornych przypadkach sąd bierze pod uwagę nie tylko dochody każdego z małżonków, lecz także inne okoliczności, takie jak wkłady małżonków na rzecz gospodarstwa domowego, z tytułu opieki nad dziećmi bądź też utrzymania majątku wspólnego.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe, które małżonkowie nabyli przez zawarciem małżeństwa lub nieodpłatnie w trakcie jego trwania (art. 77 ustęp 1 słoweńskiego kodeksu rodzinnego). Bez względu na źródło pochodzenia majątku osobistego bądź rodzaj jego nabycia, pod pojęciem majątku osobistego rozumie się rzeczy o mniejszej wartości z przeznaczeniem do osobistego użytku przez każdego z małżonków (art. 77 ustęp 2 słoweńskiego kodeksu rodzinnego).

2.2. Czy istnieją prawne przesłanki dotyczące przydzielania majątku?

Domniemywa się, że cały dochód osobisty (w tym dochód ze świadczeń emerytalno-rentowych), dochody różnego rodzaju z pracy małżonka bądź zyski ze wspólnego majątku wchodzą w skład wspólnego majątku. Małżonek może jedynie dochodzić zaliczenia danych przedmiotów majątkowych do jego majątku odrębnego, jeżeli wykaże, że pochodzą one sprzed zawarcia małżeństwa i nie zostały uzyskane ze wspólnego majątku.

Jeżeli małżonkowie nie zawarli umowy w sprawie kwestii majątkowych i stosunków prawnych, która regulowałaby treść ich małżeńskiego ustroju majątkowego, to do ich małżeństwa znajdzie zastosowanie ustawowy małżeński ustrój majątkowy (tj. ustrój wspólności majątkowej, który przewiduje majątek wspólny małżonków i majątek osobisty każdego małżonka). Jeżeli małżonkowie zawarli umowę w sprawie kwestii majątkowych i stosunków prawnych, to do ich ustroju majątkowego obowiązywać będzie umowny ustrój majątkowy.

2.3. Czy małżonkowie powinny sporządzać inwentarz majątku? Jeśli tak, kiedy i jak?

Prawo słoweńskie nie przewiduje wymogu sporządzenia spisu inwentarza.

2.4. Kto odpowiada za zarządzanie majątkiem? Kto jest uprawniony do rozporządzania majątkiem? Czy można dysponować/rozporządzać majątkiem samodzielnie czy też wymagana jest zgoda małżonka (np. sprzedaż wspólnego domu małżonków)? Jakie skutki niesie brak zgody na ważność transakcji prawnej i obowiązywanie wobec osób trzecich?

Małżonkowie zgodnie współdziałają w zarządzie wspólnym majątkiem i jego użytkowaniu, o ile nie umówią się, że uprawniony do prowadzenia zarządu wspólnym majątkiem oraz rozporządzania jego składnikami będzie jeden z małżonków. Drugi małżonek może odstąpić od takiej umowy w każdym czasie (art. 52 ustawy o stosunkach małżeńskich i rodzinnych). Jeżeli jeden z małżonków rozporządzi składnikiem wspólnego majątku bez wymaganej zgody współmałżonka, to współmałżonek może podważyć ważność takiej transakcji, jeśli osoba trzecia będąca stroną transakcji wiedziała lub powinna była wiedzieć o tym, że przedmiot transakcji stanowił składnik wspólnego majątku. W innym przypadku małżonek, który doznał uszczerbku, może jedynie żądać odszkodowania od drugiego małżonka. Małżonkowie nie mogą samodzielnie rozporządzać swoimi nieoznaczonymi udziałami we wspólnym majątku, lecz mogą wykonywać uprawnienia właścicielskie do składników majątku odrębnego.

2.5. Czy jakiekolwiek transakcje zawierane przez jednego z małżonków mogą obowiązywać w stosunku do drugiego małżonka?

Transakcje dotyczące wspólnego majątku oraz zaspokojenia potrzeb rodziny zawierane wyłącznie przez jednego z małżonków rodzą wspólne zobowiązania i są wiążące dla obojga małżonków. Za wspólne zobowiązania małżonkowie odpowiadają solidarnie.

2.6. Kto odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w trakcie małżeństwa? Jaki majątek mogą wykorzystać wierzyciele do zaspokojenia swoich roszczeń?

Oboje małżonkowie odpowiadają solidarnie za zobowiązania zaciągnięte w czasie trwania małżeństwa w związku ze wspólnym majątkiem oraz kosztami wspólnego pożycia. Jeżeli wspólny majątek nie wystarczy do zaspokojenia wspólnych wierzycieli, to wierzyciele ci mogą żądać zaspokojenia z majątków osobistych małżonków. Jeżeli wkład jednego z małżonków w zaspokojenie wspólnych zobowiązań przekracza jego udział w długu, to może on dochodzić zwrotu od drugiego małżonka. Jeżeli wierzyciele osobiści jednego z małżonków chcą zaspokojenia z majątku wspólnego, to najpierw muszą wystąpić do sądu o określenie udziału dłużnika we wspólnym majątku, po czym mogą żądać zaspokojenia wierzytelności z tego określonego udziału.

Jeżeli w postępowaniu egzekucyjnym dopuszcza się zbycie przez jednego z małżonków jego udziału w majątku wspólnym, to drugi małżonek ma prawo pierwszeństwa do nabycia tego udziału po cenie ustalonej zgodnie z ustawą w sprawie postępowania egzekucyjnego i bezpieczeństwa. W przypadku upadłości konsumenckiej jednego z małżonków sąd prowadzący przedmiotową sprawę określi, w drodze decyzji badającej prawo do wyłączenia na wniosek syndyka, że udział upadłego małżonka w majątku wspólnym wynosi ½, chyba że drugi małżonek wniósł o prawo do wyłączenia. Jeżeli syndyk wyliczy, że udział upadłego małżonka w majątku wspólnym jest większy niż ½, to jako przedstawiciel ustawowy upadłego małżonka wnosi on o określenie udziału upadłego małżonka. W toku postępowania upadłościowego drugi małżonek może wnieść o prawo do wyłączenia, aby wykazać, że jego udział w majątku wspólnym jest większy. W braku takiego wniosku uznaje się, że w postępowaniu upadłościowym drugi małżonek wniósł o prawo do wyłączenia w zakresie udziału w majątku wspólnym wynoszącym ½.

Print this topic

back to top